- Gegevens
Jaarverslag Bijeneters 2022
Dit jaar was een geslaagd broedseizoen voor de Bijeneters. De gunstige weersomstandigheden in de maand juli, die uitzonderlijk droog was en voor de Bijeneters gunstige temperaturen, had tot gevolg dat er in zeker 12 van de dertien nesten jongen zijn uitgevlogen. In Limburg waren de Bijeneters weer aanwezig op hun vaste broedplaats. Het Duitse grensgebied gaf een positieve ontwikkeling te zien. Voor het eerst kunnen wij nu spreken van een kolonie. De voorgaande jaren broedden de Bijeneters verspreid in een groot gebied. Dit seizoen echter zaten maar liefst 7 broedparen in een wandje van amper 100 meter. Voor ons een ongekend fenomeen.
Foto: Martin Roomer
- Gegevens
19-07-2022 Bijeneters
Onlangs is er door Hilbert Folkerts, Frank Majoor, Martijn Majoor, Bert Dijkstra en Martin Roomer van de werkgroep een bezoek gebracht aan Limburg. De weergoden waren ons gunstig gezind. Na een paar bewolkte dagen en een paar zeer warme dagen in het verschiet, was het in Limburg die dag prachtig zonnig weer met een aangename temperatuur. Ook de twee daaropvolgende dagen bleef het mooi weer. De periode van het bezoek was zo gepland, dat de bijeneters voor het voeren van de jongen veel moesten jagen en zich daardoor lieten zien.
Evenals de voorgaande jaren was het de bedoeling om weer een paar adulte bijeneters te voorzien van een geolocator en de vogels te ringen. Dit om meer inzicht te krijgen in de o.a. herkomst van deze zeer kleurrijke vogels. Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door een bijdrage van De Vogelbescherming Nederland. Tevens is er een bezoek gebracht aan locaties van evt. broedgevallen, die door onze contactpersonen zijn doorgegeven. Ook is er een bezoek gebracht aan de in het Duitse grensgebied aanwezige locaties, waar de voorgaande jaren bijeneters hebben gebroed. De reden voor het bijhouden van de broedgevallen in de grensstreek is dat wij dit als één broedgebied benoemen. Het zou kunnen zijn dat het ene jaar ze in Nederland broeden en het andere jaar net over de grens.
Het bleek dit jaar dat wij in Nederland het met minder broedgevallen moesten doen dan in de voorgaande jaren. De vele regenval van vorig jaar in Zuid-Limburg kan hiervan de oorzaak zijn geweest.
Op een voor publiek afgesloten locatie in Limburg hadden wij de melding gekregen van de aanwezigheid van minimaal 2 broedparen. Op 14 juli is er een bezoek gebracht aan deze locatie. Na een uur observeren bleken het drie broedparen te zijn. Er zijn door Frank Majoor twee bijeneters, een mannetje en een vrouwtje, uitgerust met een geolocator en van een ring voorzien. Verder is de naburige omgeving nog afgezocht naar de aanwezigheid van bijeneters, maar dit leverde niets op. Frank, Martijn en Bert zijn daarna huiswaarts gegaan. Hilbert en Martin zijn in Limburg gebleven om nog een paar andere groeves te bezoeken en te genieten van de bourgondische gastvrijheid.
Op 15 juli werd de grens overgestoken en een locatie bezocht waar vorig jaar zeker 5 broedgevallen waren. Er waren eind mei waarnemingen gedaan van minimaal 7 aanwezige bijeneters. Bij aankomst bleek het gebied drastisch veranderd te zijn. Overal werden graafwerkzaamheden uitgevoerd en bijeneters werden niet gehoord of gezien. Later zagen wij toch nog 2 stuks. Wij konden echter niet ontdekken of ze ergens prooien aanvoerden voor hun jongen. Wij gaan ervan uit dat de voorheen aanwezige vogels door de werkzaamheden zijn verstoord en naar andere locaties zijn vertrokken.
Op een andere locatie troffen wij de voorgaande jaren geen bijeneters meer aan maar nu bleek er wel weer een paartje aanwezig te zijn.
Vorig jaar troffen wij op een andere locatie voor het eerst (voor zover bij ons bekend) een paartje aan. Ook deze locatie werd bezocht. Bij aankomst was een fotograaf aanwezig die ons vertelde dat er wel 20 bijeneters zaten in dit gebied. Na een paar uur posten telden wij 7 nesten, waar de vogels prooien naar toe brachten. Even later werd er nog een nest ontdekt. Het totaal aantal broedgevallen houden wij dus op 8 stuks. Bijzonder is te vermelden dat 7 nesten dicht bij elkaar zitten en wij dus voor het eerst in deze omgeving van een kolonie kunnen spreken. Die groeve was niet toegankelijk, maar door een hekwerk van draadschermen was een groot deel van de groeve te overzien. Het is bijna niet te geloven wat er nu gezien werd. Op een afstand van een paar honderd meter waren laag boven de grond maar liefst 7 nesten aanwezig. Het eerste nest was al op ongeveer 40 meter van het hekwerk. Als de zon maar even scheen en de insecten actief waren, vlogen de vogels af en aan. Het leek wel een oeverzwaluwenwand, maar dan met bijeneters.
Voorgaande jaren waren de nesten over een groot gebied verspreid en kon je niet echt over een kolonie spreken. Nu dus voor het eerst buitenlandse taferelen, zeer bijzonder. Na het uitvliegen van
de jongen zal er nog een bezoek plaatsvinden om een inschatting te maken van het aantal uitgevlogen jongen.
In totaal zijn dus 13 broedparen vastgesteld in Limburg en net over de grens in Duitsland en 2 vogels geringd en voorzien van een geolocator. Al met al een geslaagde missie.
- Gegevens
28-06-2021 Bijeneters
Vorig jaar zijn wij begonnen met bijeneters te voorzien van geolocators. Dit project is mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Vogelbescherming.
Zo langzamerhand kunnen wij de balans opmaken van de broedgevallen van deze zeer kleurrijke vogels. Op zeker twee locaties in Limburg komen broedgevallen voor en één locatie moet nog worden onderzocht. Op 16 juni is er een bezoek gebracht aan twee locaties. Op één locatie komen twee broedparen voor. Op de andere locatie, waar ze al jaren broeden, zijn twee broedlocaties vastgesteld. In een ander gedeelte van het gebied komen nu bijeneters voor. Wij hebben hier 6 bijeneters waargenomen. Hun broedlocatie is echter nog niet vastgesteld. Ook werden er nog parende vogels waargenomen. Het zou dus kunnen zijn dat deze nog moeten beginnen aan hun broedseizoen. Wij kunnen wel stellen dat in dit gebied minimaal 5 broedparen voorkomen. De teller van het aantal broedgevallen in Nederland staat nu dus op minimaal 7.
In weer een ander gebied kregen wij meldingen binnen van de aanwezigheid van 12 bijeneters. Deze hielden zich gedurende bijna 3 weken op in een bepaald gebied. Je zou dan denken dat ze hier wel zouden beginnen met het maken van hun nesten. Enkele Limburgse vogelaars hebben het hele gebied afgezocht maar de bijeneters zijn hier verdwenen. Waar deze zijn gebleven is tot op heden een vraag.
- Gegevens
13-03-2021 Spreeuwen en bijeneters
Dit artikel kregen wij toegestuurd door Erik van Triest. Daar wij dit fenomeen van de spreeuwen nog nooit gezien hebben en ook vanuit de omliggende landen geen meldingen van dit gedrag ontvangen hebben leek het ons interessant om het te plaatsen.
"Ik had afgelopen zomer een bijzondere ervaring bij een kolonie bijeneters. Ik ben benieuwd of jullie deze herkennen.
Mijn vrouw en ik maakten een kanotocht over de Allier, een niet gecultiveerde rivier die vanaf het Centraal massief naar de Loire stroomt. Wij wilden overnachten op een eilandje. In de oeverwand tegenover het eilandje zat een kolonie bijeneters met ongeveer 70 holen. Het was begin augustus, maar er werd nog op grote schaal voedsel naar de holen gebracht. Telkens als een ouder bij een hol kwam, hoorden we de jongen roepen.
Rivier Allier
Helaas waren wij niet de enigen. Naast de kolonie stond een hoge boom waarin ongeveer 100 spreeuwen zaten. Telkens als een bijeneter met een libelle of ander insect een hol invloog, kwam er een spreeuw achteraan. De spreeuw dook dan het hol in en kwam er weer uit met de prooi. Soms wachtten ze tot de ouder weg was, soms zagen we de ouder het hol uitvliegen terwijl de spreeuw er nog in zat. Dit ging een paar uur zo door. Tegen de avond hadden de spreeuwen blijkbaar genoeg gegeten en verdwenen ze.
Het verbaasde mij dat de bijeneters met hun indrukwekkende snavels zo weerloos waren en zelfs leken te vluchten voor de spreeuwen.
Tegelijkertijd leek dit verschijnsel me behoorlijk dreigend voor het voortbestaan van de jongen, want ze werden zeer systematisch van voedsel beroofd. De volgende ochtend ging de roof gewoon weer door.
Achilles Cools, die over de bijeneter schreef in De Scharrelaar, schreef me dat hij dit verschijnsel niet kende, maar dat de bijeneter wel heel agressief reageerden op bijv. wielewalen die in de buurt van hun holen kwamen. Ik was tijdens mijn verblijf op het eilandje ook verbaasd over de alertheid van de bijeneters, ze reageerden bijv. op boomvalken als die nog op grote afstand waren. Cools veronderstelde dat de bijeneters zo druk waren met het voeren, dat ze niet in de gaten hadden dat ze werden geparasiteerd.
Ik heb geprobeerd er foto’s van te maken, maar de bijeneters waren behoorlijk schuw en verdwenen als ik binnen de 20 meter van de kolonie kwam. De spreeuwen deden op zo’n moment, als de kolonie verlaten was, ook niets.
De natuur is hard, maar ik vond het toch een aangrijpend schouwspel. Ik vroeg mij af of een dergelijk roofgedrag meer voorkomt bij bijeneterkolonies. Hebben jullie dat weleens gezien of ervan gehoord?"
- Gegevens
04-12-2018 Bijeneters in Friesland
Interessant artikel over een broedgeval van bijeneters in Friesland in het jaar 2015. Het artikel staat in Twirre van december 2018. Twirre is het tijdschrift over natuur en veldbiologie in Friesland.
Bijeneter Friesland (foto:Joeke Paulusma)
- Gegevens
Bijeneters (stand van zaken juli 2016)
Het aantal waarnemingen bleven dit jaar achter in vergelijking met vorig jaar. De aanhoudende natte weersomstandigheden waren hier debet aan. Niet alleen in ons land, maar ook België en het noorden van Frankrijk, kregen te maken met veel neerslag. Daar wij sterke vermoedens hebben dat “onze bijeneters” vooral in het voorjaar (m.n. de maand mei) via onze zuiderburen naar het noorden trekken, speelden de weersomstandigheden de bijeneters niet in de kaart. Aannemelijk is dan ook dat dit de reden was, dat het aantal waarnemingen beperkt bleef.
Natuurlijk waren wij zeer benieuwd naar de ontwikkelingen van de broedlocaties van vorig jaar. Bij geslaagde broedgevallen is de kans groot dat de vogels in het voorjaar terug keren naar hun broedlocatie. Door een paar mensen werd een broedlocatie (waar vorig jaar jongen zijn uitgevlogen) in de gaten gehouden en op 20 mei werden er voor het eerst zes tot acht exemplaren waargenomen. Ook op een andere locatie, waar vorig jaar bijeneters genesteld hadden, werden nu ook weer bijeneters waargenomen.
Eind mei en begin juni sloeg het noodlot toe.
Zandgroeve
Lees het gehele verhaal op www.bijeneters.nl >>>
- Gegevens
04-04-2016 Verkorte vertaling bijeneter verslag 2015 van de Deutschen Ornithologen-Gesellschaft
Het jaar 2015 was voor de Bijeneters een succesvol jaar. Tot nu toe staat de teller voor Duitsland op 1477 broedparen. Dit is een toename met 15 % in vergelijking met 2014. Over de deelstaten zijn geen noemenswaardige veranderingen te melden. Sachsen-Anhalt is nog steeds koploper met 600 broedparen, gevolgd door Baden-Württemberg (459 broedparen) en Rheinland-Phalz (207 broedparen). Ook in Sachsen heeft de bijeneter met vermoedelijk 100 broedparen zich waarschijnlijk definitief gevestigd.
Buiten dat de aantallen broedparen van de Bijeneter een toename liet zien in de drie kerngebieden, hebben ze zich ook in volledig nieuwe gebieden gevestigd.
Uit de deelstaten Saarland, Hamburg, Berlijn en Bremen waren geen broedgevallen bekend. In Schleswig-Holstein broedden twee paren, in Mecklenburg-Vorpommern 1 broedpaar en in Hessen, waar in 2014 de eerste twee broedgevallen werden ontdekt, nam het aantal in 2015 tot 7 broedparen toe. Het bestand in Thüringen geeft een langzame stijging te zien. In Nordrhein-Westfalen broedden 8 paren. Brandenburg gaaf een stijging te zien van 9 broedparen in 2011 tot 23 in 2015. Een duidelijke toename gaf Niedersachsen te zien. Totaal broedden er 20 paren. Opmerkelijk is dat er 9 paren aan de kust gebroed hebben. Zijn dit de vogels die op de Nederlandse Waddeneilanden zijn gezien? Zoals wij al eerder vermeld hebben, lijkt het dat de groepen Bijeneters, die op de Waddeneilanden en het Lauwersmeergebied worden waargenomen, hun trektocht in oostelijke richting vervolgen. Dit zou de broedgevallen aan de Duitse kust en zelfs Denemarken kunnen verklaren.
Niet alleen uit Duitsland was er goed nieuws. Samengevat was het voor Midden, West- en Noord Europa een bijzonder goed jaar geweest voor de Bijeneters. In Engeland broedden twee paren en in België één paar. In beide landen zijn broedgevallen nog zeldzaam. Zoals jullie hebben kunnen lezen had Nederland een record van twaalf broedgevallen. Leuk te vermelden is dat Denemarken voor het eerst acht broedparen had op twee verschillende locaties. Zelfs op Het Zweedse eiland Ӧland broedden 4 paren.
In Zwitserland waren de gegevens nog niet aangeleverd. Maar tussen 2010 en 2014 hebben de aantallen broedparen zich verdubbeld tot 66. Dezelfde ontwikkeling deed zich voor in Oostenrijk. Buiten Burgenland en Niederösterreich om nam de populatie in Kärnten en Oberösterreich in 2010 met 4-8 broedparen toe tot 61 broedparen in 2015.
Samengevat was 2015 een zeer goed jaar voor de bijeneters. Gunstige weersomstandigheden met weinig neerslag en veel zon is vanaf eind juni tot begin augustus (jongenfase) een basis voor een succesvol bijeneter jaar.
Momenteel wordt er nu samengewerkt met natuurlijk de Duitse coördinatoren, Oostenrijk, Zwitserland, België en Denemarken. Tot op heden ontbreekt nog samenwerking met Oost-Europese landen. Het is wenselijk om ook deze landen erbij te betrekken.
Door samenwerking met de Noord-Europese landen wordt een duidelijk beeld verkregen van de uitbreiding van broedgebieden in noordelijke richting van de Bijeneters.
Zie www.bijeneters.nl voor aanvullende informatie.
- Gegevens
30-10-2015 Bijeneters, jaarverslag 2015 en filmpje
Een uitzonderlijk bijeneterjaar was 2015 op meerdere vlakken. Zo konden we 12 broedgevallen in Nederland en 4 broedgevallen net over de grens in Duitsland bijschrijven, waardoor het totaal aantal op 55 broedgevallen komt te staan sinds het eerste broedgeval in 1964.
Jan Dijk, Matthias Koster en Hilbert Folkerts hebben samen een filmpje gemaakt over hun bezoek aan de Duitse bijeneters.
- Gegevens
19-05-2015 Bijeneters
Met de weersomstandigheden, die voor het vestigen van bijeneters nodig zijn, wil het niet vlotten. Al een paar weken hebben wij te lage temperaturen. Deze ontwikkelingen staan het vestigen van bijeneters in de weg. Deze vogels, die goede weersomstandigheden nodig hebben om zich te vestigen in Nederland, zijn tot op heden mondjesmaat waargenomen. Een groep van 10 exemplaren heeft zich een paar dagen opgehouden in de buurt van Bloemendaal. Later werd deze groep waargenomen bij Schoorl om vervolgens door te trekken in noordelijke richting. Waarschijnlijk via de Nederlandse Waddeneilanden naar het oosten richting de Duitse Waddeneilanden of Denemarken. Ook de komende dagen zijn de omstandigheden niet optimaal. Te lage temperaturen en neerslag zijn de vooruitzichten. Wij gaan er toch vanuit dat het weer beter zal worden en dat er wat later in het seizoen toch nog wat bijeneters besluiten om in Nederland te gaan broeden.