Vogelwerkgroep Vliegvlug
19-07-2022 Bijeneters
Onlangs is er door Hilbert Folkerts, Frank Majoor, Martijn Majoor, Bert Dijkstra en Martin Roomer van de werkgroep een bezoek gebracht aan Limburg. De weergoden waren ons gunstig gezind. Na een paar bewolkte dagen en een paar zeer warme dagen in het verschiet, was het in Limburg die dag prachtig zonnig weer met een aangename temperatuur. Ook de twee daaropvolgende dagen bleef het mooi weer. De periode van het bezoek was zo gepland, dat de bijeneters voor het voeren van de jongen veel moesten jagen en zich daardoor lieten zien.
Evenals de voorgaande jaren was het de bedoeling om weer een paar adulte bijeneters te voorzien van een geolocator en de vogels te ringen. Dit om meer inzicht te krijgen in de o.a. herkomst van deze zeer kleurrijke vogels. Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door een bijdrage van De Vogelbescherming Nederland. Tevens is er een bezoek gebracht aan locaties van evt. broedgevallen, die door onze contactpersonen zijn doorgegeven. Ook is er een bezoek gebracht aan de in het Duitse grensgebied aanwezige locaties, waar de voorgaande jaren bijeneters hebben gebroed. De reden voor het bijhouden van de broedgevallen in de grensstreek is dat wij dit als één broedgebied benoemen. Het zou kunnen zijn dat het ene jaar ze in Nederland broeden en het andere jaar net over de grens.
Het bleek dit jaar dat wij in Nederland het met minder broedgevallen moesten doen dan in de voorgaande jaren. De vele regenval van vorig jaar in Zuid-Limburg kan hiervan de oorzaak zijn geweest.
Op een voor publiek afgesloten locatie in Limburg hadden wij de melding gekregen van de aanwezigheid van minimaal 2 broedparen. Op 14 juli is er een bezoek gebracht aan deze locatie. Na een uur observeren bleken het drie broedparen te zijn. Er zijn door Frank Majoor twee bijeneters, een mannetje en een vrouwtje, uitgerust met een geolocator en van een ring voorzien. Verder is de naburige omgeving nog afgezocht naar de aanwezigheid van bijeneters, maar dit leverde niets op. Frank, Martijn en Bert zijn daarna huiswaarts gegaan. Hilbert en Martin zijn in Limburg gebleven om nog een paar andere groeves te bezoeken en te genieten van de bourgondische gastvrijheid.
Op 15 juli werd de grens overgestoken en een locatie bezocht waar vorig jaar zeker 5 broedgevallen waren. Er waren eind mei waarnemingen gedaan van minimaal 7 aanwezige bijeneters. Bij aankomst bleek het gebied drastisch veranderd te zijn. Overal werden graafwerkzaamheden uitgevoerd en bijeneters werden niet gehoord of gezien. Later zagen wij toch nog 2 stuks. Wij konden echter niet ontdekken of ze ergens prooien aanvoerden voor hun jongen. Wij gaan ervan uit dat de voorheen aanwezige vogels door de werkzaamheden zijn verstoord en naar andere locaties zijn vertrokken.
Op een andere locatie troffen wij de voorgaande jaren geen bijeneters meer aan maar nu bleek er wel weer een paartje aanwezig te zijn.
Vorig jaar troffen wij op een andere locatie voor het eerst (voor zover bij ons bekend) een paartje aan. Ook deze locatie werd bezocht. Bij aankomst was een fotograaf aanwezig die ons vertelde dat er wel 20 bijeneters zaten in dit gebied. Na een paar uur posten telden wij 7 nesten, waar de vogels prooien naar toe brachten. Even later werd er nog een nest ontdekt. Het totaal aantal broedgevallen houden wij dus op 8 stuks. Bijzonder is te vermelden dat 7 nesten dicht bij elkaar zitten en wij dus voor het eerst in deze omgeving van een kolonie kunnen spreken. Die groeve was niet toegankelijk, maar door een hekwerk van draadschermen was een groot deel van de groeve te overzien. Het is bijna niet te geloven wat er nu gezien werd. Op een afstand van een paar honderd meter waren laag boven de grond maar liefst 7 nesten aanwezig. Het eerste nest was al op ongeveer 40 meter van het hekwerk. Als de zon maar even scheen en de insecten actief waren, vlogen de vogels af en aan. Het leek wel een oeverzwaluwenwand, maar dan met bijeneters.
Voorgaande jaren waren de nesten over een groot gebied verspreid en kon je niet echt over een kolonie spreken. Nu dus voor het eerst buitenlandse taferelen, zeer bijzonder. Na het uitvliegen van
de jongen zal er nog een bezoek plaatsvinden om een inschatting te maken van het aantal uitgevlogen jongen.
In totaal zijn dus 13 broedparen vastgesteld in Limburg en net over de grens in Duitsland en 2 vogels geringd en voorzien van een geolocator. Al met al een geslaagde missie.
28-05-2022 Camera in nestkast
In Nijeveen is een nestkast voorzien van een camera. Dit levert mooie beelden op. Dit filmpje ontvingen wij van de fam. Reijnhout.
Link filmpje: Jonge steenuiltjes fam Reijnhout
28-05-2022 Steenuil
De populatie steenuilen in ons werkgebied is stabiel. Er zijn wat verschuivingen van de locaties van hun nesten, maar het totaal beeld blijft hetzelfde tot licht wisselend. In Koekange hadden wij een voorheen succesvolle nestkast nu onbezet. Wel is er een nieuw territorium vastgesteld. Vermeldingswaard is dat wij de laatste twee jaar geen broedgeval meer hadden op een voorheen succesvolle locatie. Aanwezigheid van processierupsen in de nestkast zal hier de oorzaak van geweest zijn. Bij de buren hadden de bewoners zelf een nestkast opgehangen. Laat nou de laatste 2 jaar hier de uiltjes in gebroed hebben. Volgens de bewoners zijn ook dit jaar de uiltjes weer aanwezig in de nestkast. Op Broekhuizen bleek een paartje verhuist te zijn naar de overburen. Voordeel is dat ze hier wel gebruik maken van een nestkast. Op de locatie van vorig jaar zaten ze ergens onder de dakplaten en dus voor ons niet te controleren.
28-05-2022 Slechtvalken
Op 18 mei zijn de jongen van het tweede nest van een ring voorzien. Ook in deze nestkast waren 4 jongen aanwezig met een leeftijd van ongeveer 3 weken oud. In totaal zijn er nu in Meppel 8 jonge slechtvalken in de nestkasten aanwezig. Van de omliggende gebieden hebben wij nog geen gegevens ontvangen. Wel kregen wij informatie dat er op hoogspanningsmasten een toename was van het aantal broedgevallen van deze grote valk.
28-05-2022 Visdiefjes
Op 17 mei is er voor het eerst een bezoek gebracht aan de kolonie. Vorig jaar troffen wij op deze datum 43 nesten aan en wij waren benieuwd hoe het dit jaar zou gaan. Volgens onze waarnemingen waren de visdiefjes wat later in het seizoen gearriveerd bij de broedlocatie. Dit bleek tijdens ons bezoek ook te kloppen want wij troffen nu 13 nesten aan. Wel waren er veel visdiefjes aanwezig en dus zal het aantal nesten de komende tijd toenemen. Op andere daken hebben wij tot nu toe geen activiteiten van deze vogels waargenomen. Wel zijn wij van mening dat, wanneer de 'hoofdkolonie' druk bezet is, de latere vogels uitwijken naar andere daken. De komende weken zal dit meer duidelijkheid geven.
08-05-2022 Torenvalken
Zoals het zich laat aanzien is het dit jaar niet goed gesteld met het muizenbestand. Het aantal bezette nestkasten en het aantal eieren is een indicatie voor het voedselaanbod. Dit geeft ook een verwachtingspatroon voor de toekomstige controles van de nestkasten van de kerkuilen in ons werkgebied. Tijdens de controle van de torenvalkkasten bleek dat veel nestkasten onbezet waren. In totaal hebben wij nu vijf nestkasten bezet. Het maximale aantal eieren betrof vijf stuks. Daar er in een paar nestkasten wel valkjes aanwezig waren maar er nog geen eieren, kan het zijn dat ze later in het seizoen nog moeten beginnen. Koude nachten van de afgelopen maand en de droogte kan hiervoor een oorzaak zijn.
08-05-2022 Steenuilen
De eerste controle van de nestkasten van de steenuilen zit erop. Daar de steenuiltjes nu zitten te broeden, kunnen wij aan de hand van evt. ringen van meestal broedende vrouwtjes vaststellen of er veranderingen zijn in bijv. de gezinssamenstelling. Op een nieuw adres troffen wij voor het eerst steenuiltjes in de nestkast aan. Het betrof een ongeringd vrouwtje wat op de eieren zat te broeden. Op een andere locatie in Koekange, waar de voorgaande jaren altijd jonge uiltjes uitvlogen, was de nestkast nu onbezet. Ook in een nestkast in Koekange, waar de processierups de laatste twee jaar hun intrek hadden genomen en de broedpogingen waren mislukt, troffen wij dit jaar geen uiltjes aan. Mooie bijkomstigheid was dat bij een aanliggend huis de bewoners zelf een nestkast hadden opgehangen en dat de bewoners wisten te vermelden dat hun nestkast was bezet. Op andere locaties in Koekange zijn wel steenuiltjes aanwezig maar deze broeden niet in een nestkast.
In Nijeveen en Kolderveen hebben wij drie nestkasten bezet en op de Veendijk één nestkast. Op de Stapel zit een broedpaartje on de dakpannen van een huis.
08-05-2022 Slechtvalken
In Meppel hebben wij twee nestkasten geplaatst voor slechtvalken. Hun voorkeur om te broeden zijn hoge bouwwerken. Van oorsprong broedden ze op kliffen en steile rotswanden. Hun nestmateriaal bestaat uit, hoe kan het ook anders, kleine steentjes of grind. De laatste jaren hebben de slechtvalken een forse toename laten zien. Het aantal broedparen laat nog steeds een toename zien en zal momenteel op een kleine 250 broedparen liggen.
Op 7 mei was het dan zover dat de eerste jongen geringd konden worden. Hiervoor hebben wij Peter van Geneijgen gevraagd. Hij doet al jaren onderzoek naar slechtvalken. Er zijn bij elk jong twee ringen aangebracht.
Aan de ene poot komt de traditionele ring van het vogeltrekstation en aan de andere poot een grotere ring met een lettercombinatie. Met behulp van een telescoop of verrekijker is deze ring van afstand af te lezen. Op deze manier kunnen wij de verspreiding van de slechtvalken in de gaten houden. Van de vier aanwezige jongen waren er drie mannetjes en één vrouwtje.
De jongen van de andere nestkast zijn later geboren en deze worden op 18 mei van ringen voorzien.
De prooiresten uit de nestkast zijn verzameld en zullen worden gedetermineerd. Ook zijn er donsveren van de kuikens verzameld om DNA vast te stellen.
08-05-2022 Weidevogels
Het weidevogelseizoen is wat het beschermen van de nesten betreft al bijna afgelopen. De kieviten hebben jongen en de eerste grutto’s, wulpen en tureluurs hebben al jongen of het zal niet lang meer duren of ook hier komen hun eieren uit. Door het droge voorjaar groeit het gras op de weilanden traag en wordt er in vergelijking met andere jaren vrij laat gemaaid. Dit kan een groot voordeel zijn voor vooral jonge kieviten. Wel zie je dat er sporadisch enkele kavels zijn gemaaid. De percelen waar nog niet gemaaid is, zullen de aanwezige nesten nog gespaard moeten worden tijdens de maaiactiviteiten. De balans kan echter al grotendeels opgemaakt worden. In ons werkgebied hadden wij ongeveer 25 kieviten en een tureluur. Hiervan zijn er 14 uitgekomen. Nu op de bouwlanden de bewerkingen klaar zijn zien wij op sommige percelen dat vooral de kieviten nog weer beginnen met een legsel. Wij zijn benieuwd wat voor resultaten dit geeft.